Het harde leven van Tibet: waarom lokale vrouwen meerdere mannen hebben

Als polygamie wijdverbreid is in het Midden-Oosten en in sommige andere landen van de wereld, kan polygamie niet zo vaak worden gevonden. Deze ongebruikelijke vorm van polygamie wordt minder gebruikelijk en in sommige landen, zoals China of Nepal, is het zelfs op wetgevingsniveau verboden. Maar in het hoge Tibet heeft een aanzienlijk deel van de vrouwen nog steeds twee of zelfs drie mannen. Wat zijn de redenen voor dergelijke ongebruikelijke familiegewoonten, zullen we in onze review vertellen.

Polygamie of polyandrie komt het meest voor in Tibet, waar een vrouw vaak twee of zelfs drie echtgenoten heeft die broers of zussen zijn. Deze traditie is nauw verbonden met de cultuur van het zogenaamde "meervoudige vaderschap", wanneer wordt aangenomen dat een kind meerdere vaders tegelijkertijd kan hebben. Naast Tibet is polyandrie nog steeds te vinden op sommige eilanden in Zuidoost-Azië, in Afrikaanse stammen en in andere gebieden van de Himalaya. Maar volgens onderzoekers is dit fenomeen in Tibet en in sommige aangrenzende gebieden zo wijdverbreid.

Nauwkeurige statistieken over het aantal vrouwen met twee of meer mannen in Tibet zijn natuurlijk niet beschikbaar. Het is tenslotte onderdeel van China, waar polyamie wettelijk verboden is. Maar volgens onofficiële gegevens is 15 tot 25 procent van de Tibetaanse vrouwen getrouwd met verschillende echtgenoten. Bovendien is de zogenaamde fractale polyandrie hier wijdverbreid, wanneer een vrouw getrouwd is met echtgenoten die broers of zussen zijn.

Maar denk niet dat deze vorm van huwelijk een triomf is van vrouwelijke suprematie in het gezin, naar analogie met polygamie. Integendeel, het leven van Tibetaanse vrouwen is veel moeilijker dan het leven in een oostelijke harem. Volgens etnografen ontstond een dergelijke familiestructuur in Tibet vanwege extreem moeilijke leefomstandigheden in een ruw hoogland, waar praktisch geen land geschikt is voor landbouw. Een groot deel van de Tibetaanse bevolking wordt gedwongen elke dag te vechten voor vee, veeteelt en het cultiveren van schaarse percelen. Met zo'n leven betekent het verdelen van de erfenis van de vader in delen nog meer verarming en verkleint de kans van de toekomstige generatie om te overleven. En met polygamie, wanneer alle zonen met één vrouw zijn getrouwd, blijft de familie-erfenis intact en nemen alle broers evenveel deel aan de zorg voor de kinderen. Bovendien zal slechts één losgeld moeten betalen voor de bruid, wat ook een groot pluspunt is in omstandigheden van armoede. Het hoofd van zo'n gezin is geen vrouw, zoals het op het eerste gezicht lijkt, maar een oudere broer. Bovendien leeft een Tibetaanse vrouw zelfs met twee, drie of vier mannen heel hard: al het huishoudelijk werk en kinderopvang liggen op haar schouders.

Polygamie in de landen van het Oosten heeft tegenwoordig onwrikbare posities, terwijl polygamie in de moderne wereld praktisch is verdwenen. Onder invloed van de globalisering verliezen zelfs de meest geïsoleerde stammen geleidelijk hun etnische identiteit en behoort polyandrie tot het verleden. En vandaag blijft Tibet bijna de enige plaats op de planeet waar polygamie nog steeds een veel voorkomende vorm van huwelijk is.