De belangrijkste ontvoering van de XX eeuw: waar de Amber Room verdween

Het verdwijnen van de Amber Room is misschien wel een van de belangrijkste mysteries van de 20e eeuw. Het is geen geheim dat de Amber Room, vandaag tentoongesteld in het Catharinapaleis, slechts een kopie is, hoewel zo dicht mogelijk bij het origineel. Maar het lot van deze Amber Room, degene die werd gepresenteerd aan de Russische keizer Peter I, is gehuld in mysterie. Omdat ze tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ontvoerd en buiten Rusland werd gebracht, is er bijna niets bekend over haar lot.

Kopie van de Amberkamer in het Catharinapaleis

Aanvankelijk werd in 1709 een amberkleurig meesterwerk gemaakt voor de Pruisische koning Frederik I, maar vervolgens presenteerde zijn zoon dit kabinet aan de Russische keizer Peter I. In 1717 werden barnsteenpanelen geleverd aan Rusland en geïnstalleerd in een van de zalen in de zomertuin van St. Petersburg.

Later besloot de dochter van Peter I, keizerin Elizabeth Petrovna, het Amber-kabinet te transformeren, waardoor het groter en luxer werd. Onder leiding van F. B. Rastrelli verschenen spiegels, mozaïekpanelen en andere decoratieve elementen in de inrichting van het barnsteenkantoor. Als gevolg van de reconstructie werd het kantoor de "Amber Room" genoemd, omdat het aanzienlijk in omvang toenam en werd aangevuld met luxe details. De barnsteenkamer uit het einde van de 18e eeuw bevond zich in de zomerresidentie van Russische keizers - in het Catharinapaleis van Tsarskoye Selo (moderne stad Pushkin).

Foto van een echte Amberkamer in het Catharinapaleis, 1911

Als gevolg van de invasie van nazi-troepen bevond het Catharinapaleis zich in de bezette gebieden. Tegenwoordig is het moeilijk te zeggen waarom de Amber Room niet werd ontruimd voor evacuatie, zoals bijvoorbeeld bij andere meesterwerken van het Catharinapaleis. Volgens één versie, toen museumpersoneel de kamer begon te ontmantelen, begonnen fragiele barnstenen panelen af te brokkelen, dus werd besloten om het op zijn plaats te laten, eerder te beschermen tegen de gevolgen van de bombardementen.

Volgens het overlevende bewijsmateriaal werd de Amber Room na de verovering van het Catherine Palace in amper 36 uur door Duitse soldaten ontmanteld en naar Königsberg (de moderne Russische stad Kaliningrad) gebracht. Van 1942 tot 1944 werd de Amber Room tentoongesteld in het koninklijk kasteel van Königsberg. Volgens de onderzoekers was de kamer waar het 'erfgoed van de Duitse natie' werd gedemonstreerd, zoals de Amber Room werd genoemd, kleiner dan de hal waarin het eerder was geïnstalleerd. Om deze reden werden sommige panelen vervolgens afzonderlijk opgeslagen. In 1944, toen de geallieerden luchtaanvallen op de stad lanceerden, werd de Amber Room opnieuw ontmanteld en werd het opgeslagen in de kelders van het kasteel. Tijdens de bestorming van de stad door Sovjet-troepen verdween de Amber Room en zijn sporen voor altijd verloren.

Amber kamer fragment

Zoals later bleek, vond de verdwijning van een deel van de Amber Room plaats tijdens de verwijdering door het Duitse leger uit Rusland. Een van de Duitse officieren die deelnamen aan de plundering van het Catharinapaleis, nam een deel van het barnsteenmeesterwerk mee, wat onder oorlogsomstandigheden behoorlijk werd verwacht. Een van de Florentijnse mozaïeken verscheen onverwacht in 1997, toen ze het probeerden te verkopen. Als gevolg van langdurige procedures was het mozaïek eigendom van de stad Bremen, die het samen met de oranje ladenkast aan het Tsarskoye Selo Museum overhandigde.

Onderzoekers stellen verschillende versies over de locatie van de Amber Room. Het kon opbranden tijdens het bombardement op Königsberg (deze versie werd lange tijd als een prioriteit beschouwd na de overdracht van Königsberg naar de Sovjetstaat), en het kon naar Duits grondgebied worden gebracht, waar zijn sporen in de omstandigheden van de terugtrekking van het Duitse leger en de verwarring van de laatste maanden van de oorlog niet kunnen worden achterhaald.

Fragment van de gerestaureerde barnsteenkamer

De onderzoekers kwamen in de correspondentie van de directeur van het Pruisische museum, dat het "erfgoed van de Duitse natie" tentoonstelde, Dr. Alfred Rode en Adolf Hitler. Eind 1944 eiste de Führer dat de Amber Room naar Berlijn werd gebracht, waarop Dr. Rode antwoordde dat de panelen in een beveiligde bunker waren verborgen en dat de verzending mogelijk onveilig was. Maar uitgebreide zoekopdrachten op het grondgebied van Kaliningrad en de hele regio leverden geen resultaten op. Volgens de resultaten van talloze niet alleen Sovjet, maar ook internationale onderzoeken naar de zoektocht naar de Amber Room, wordt geconcludeerd dat de kamer overal kan worden geplaatst - van geheime begrafenissen in Europa tot privécollecties van kunstliefhebbers in de VS.

In 2003 werd het werk voltooid om een exacte kopie van de Amber Room te maken, die u kunt bewonderen in het Catharinapaleis. Maar een kopie is een kopie, en het lot van de echte Amber Room boeit nog steeds de hoofden van historici, forensische wetenschappers, journalisten, politici en publieke figuren. Dit detectiveverhaal achtervolgt meer dan één generatie onderzoekers. Ondanks het feit dat fragmenten van een echt amber meesterwerk periodiek opduiken in verschillende delen van de wereld, is het lot nog onbekend.